---

1. Tìm hiểu về nhựa và hệ thống phân loại

Nhựa là một loại polymer tổng hợp từ các hợp chất hóa học, được ứng dụng vô cùng rộng rãi trong đời sống hằng ngày. Từ những vật dụng quen thuộc như chai, lọ, bàn ghế, túi nilon… cho đến các sản phẩm công nghiệp như lốp xe, ống dẫn điện, nhựa đều hiện diện khắp nơi và đóng vai trò quan trọng.

Mỗi loại nhựa đều có tính chất riêng biệt và được ứng dụng trong những lĩnh vực khác nhau. Để thuận tiện trong việc nhận biết và đánh giá độ an toàn cũng như khả năng tái chế, hiện nay người ta sử dụng hệ thống ký hiệu quốc tế với các mã số từ 1 đến 7, gọi là Resin Identification Code (RIC).

Các ký hiệu này thường được in nổi hoặc dập dưới đáy sản phẩm nhựa (chai, hộp, bao bì…) giúp người tiêu dùng dễ dàng phân loại và lựa chọn sản phẩm an toàn, thân thiện hơn với môi trường.

---

2. Bảy loại nhựa thường gặp

2.1. Nhựa PET (PETE)

PET (Polyethylene Terephthalate) là một loại nhựa thuộc nhóm polyester, nổi bật với đặc tính dẻo, bền, chịu lực tốt, đàn hồi cao và có khả năng chịu nhiệt nhất định.

Trong thực tế, PET thường được dùng để sản xuất chai nước ngọt, chai nước khoáng, chai nước mắm và nhiều loại chai đựng đồ uống khác.

???? Ở nhiệt độ thường hoặc khi bảo quản trong tủ lạnh, PET được xem là an toàn. Tuy nhiên, khi tiếp xúc với nhiệt độ cao (chẳng hạn trong xe hơi nóng, đặt gần bếp gas, hoặc dưới ánh nắng trực tiếp), loại nhựa này có thể giải phóng aldehyde và antimony – những chất có nguy cơ thẩm thấu vào thực phẩm, đồ uống.

Việc sử dụng PET sai cách trong thời gian dài có thể tiềm ẩn nguy cơ ung thư và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

2.3. Nhựa HDPE

HDPE (High-density polyethylene) là loại nhựa có cấu trúc phân tử cao hơn PVC, với đặc tính chống chịu và kéo căng tốt. Nhựa này có độ bền cao, chịu va đập tốt, không bị trầy xước, và có bề mặt trơn về mặt hóa học.

HDPE có thể chịu được nhiệt độ lên đến 120°C trong thời gian ngắn và 110°C trong thời gian dài.

HDPE được sử dụng rộng rãi trong sản xuất chai lọ, túi đựng thực phẩm, bao bì, bình đựng sữa, chai dầu ăn, và ống dẫn nước.

HDPE được đánh giá là một trong những loại nhựa an toàn nhất, không chứa thành phần độc hại.

2.3. Nhựa PVC

PVC (Polyvinyl Chloride) có nguồn gốc từ dầu mỏ và muối, nổi bật với khả năng chống thấm, chịu hóa chất, chịu áp lực và nhiệt độ cao. Loại nhựa này có độ bền cơ học tốt, đàn hồi cao và khó bắt lửa, vì vậy được xem là một trong những vật liệu có tính ứng dụng đặc biệt.

PVC thường xuất hiện trong ống nước, ống cứng, dây cáp điện, đồ chơi, vật liệu xây dựng và nhiều sản phẩm công nghiệp khác.

Tuy nhiên, PVC được coi là loại nhựa độc hại. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, nó có thể giải phóng các chất như BPA và phthalates, gây nguy hiểm cho sức khỏe con người. Ngoài ra, PVC rất khó tái chế, đòi hỏi công nghệ phức tạp, dễ phát thải chất độc hại trong quá trình xử lý, nên không được khuyến khích tái chế.

---

2.4. Nhựa LDPE

LDPE (Low-Density Polyethylene) là loại nhựa nhẹ, mềm, linh hoạt, có khả năng chịu va đập tốt và đặc biệt kháng hóa chất – trơ với dung môi, axit, bazơ. Ngoài ra, LDPE còn có khả năng cách điện, cách nhiệt, chống ẩm mốc hiệu quả.

Loại nhựa này có thể chịu được nhiệt độ từ -40°C đến 95°C trong thời gian ngắn, hoặc khoảng 80°C trong thời gian dài.

Ứng dụng phổ biến của LDPE bao gồm túi nilon, bao bì, màng bọc hàng hóa, ống dẫn nước – khí, vật liệu xây dựng và các sản phẩm chống thấm.

Tuy nhiên, LDPE không thích hợp dùng trong lò vi sóng và cần tránh nhiệt độ cao. Nhựa này cũng dễ bị gãy, trầy xước và có khả năng chịu lực kém hơn so với nhiều loại nhựa khác.

---

2.5. Nhựa PP

PP (Polypropylene) là loại nhựa polymer có tính chất cứng nhưng vẫn dai, bề mặt bóng, trong suốt, không màu, không mùi, không vị và không chứa chất độc hại. Nó có khả năng chống thấm nước, khí, chống oxy hóa rất tốt.

Ưu điểm nổi bật của PP là chịu nhiệt cao, trong khoảng 130–170°C, nên có thể tái sử dụng nhiều lần.

Nhựa PP thường được dùng để sản xuất ly nhựa, hộp đựng thực phẩm, chai lọ, khay nhựa, thìa – dĩa nhựa, hộp dung môi, đồ chơi trẻ em. Đây là một trong những loại nhựa an toàn nhất, được ứng dụng rộng rãi trong đời sống hằng ngày.

---

2.6. Nhựa PS

PS (Polystyrene), thường được gọi là xốp, là loại nhựa nguyên sinh phổ biến với giá thành rẻ và dễ sản xuất. Tuy nhiên, nhựa PS không chịu được nhiệt độ cao, dễ biến dạng hoặc giải phóng chất độc hại khi tiếp xúc với nhiệt.

Trong thực tế, PS được sử dụng để làm ly nhựa, hộp xốp đựng thực phẩm, muỗng, nĩa nhựa dùng một lần.

2.7. Nhựa PC, Tritan

Nhựa PC (Polycarbonate)

PC là loại nhựa nhiệt dẻo, trong suốt 90% có độ cứng và độ dai cao, độ bền và ổn định tốt. Nó có khả năng cách điện, chịu nhiệt và không có thành phần độc hại.

PC được sử dụng để sản xuất thùng nhựa đựng hóa chất, bình đựng nước, hộp đựng thức ăn, hộp sữa chua, hộp nhựa đựng bơ, và hộp mì.

Một số loại nhựa PC có thể chứa Bisphenol A (BPA), một chất độc hại được sử dụng trong sản xuất nhựa.

Nhựa Tritan

Tritan là loại nhựa có nguồn gốc tự nhiên, bề mặt nhẵn bóng, không chứa BPA, có thể chịu nhiệt tốt (đến 109°C), khả năng chịu lực và độ bền cao, ít khi bị vỡ.

Tritan thường được sử dụng để sản xuất hộp đựng thực phẩm dùng trong lò vi sóng, hộp đựng thực phẩm hút chân không, chai/bình đựng nước sôi, ống hút nhựa, và cối xay của máy sinh tố. Tritan được đánh giá cao nhất về tính an toàn trong các loại nhựa.

3. Cách nhận biết các loại nhựa

Dựa vào ký hiệu trên sản phẩm:

Mỗi loại nhựa đều có ký hiệu riêng, thường được in dưới đáy sản phẩm. Hệ thống ký hiệu này được quy định bởi Hiệp hội Tái chế Nhựa (Plastic Recycling Association) và gọi là Resin Identification Code (RIC).

Các ký hiệu cơ bản bao gồm:

• PETE “1”
• HDPE “2”
• PVC “3”
• LDPE “4”
• PP “5”
• PS “6”
• PC “7”
  
  Việc hiểu rõ về các loại nhựa và đặc tính của chúng giúp người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm an toàn cho sức khỏe và thân thiện với môi trường. Người tiêu dùng nên lưu ý đến ký hiệu trên sản phẩm nhựa và tránh sử dụng các sản phẩm nhựa không rõ nguồn gốc hoặc không có ký hiệu. Đặc biệt, không nên sử dụng các loại nhựa không an toàn với thực phẩm nóng hoặc trong lò vi sóng, vì nhiệt độ cao có thể làm các chất độc hại từ nhựa thôi nhiễm vào thực phẩm.

  Cuối cùng, việc tái chế nhựa đúng cách không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Hiểu biết về các loại nhựa và cách phân loại chúng là bước đầu tiên trong việc sử dụng nhựa một cách có trách nhiệm và bền vững.